Dallas, 22 listopada 1963 roku. Po ulicach miasta sunie kolumna samochodów z prezydentem Johnem F. Kennedym. Około godziny 12.30 zaczynają padać strzały. Niestety, amerykański prezydent tego zamachu nie przeżył. Czy zamach był dziełem samotnego szaleńca Lee Harveya Oswalda, a może miał miejsce spisek głęboko zakorzeniony w najważniejszych strukturach państwowych? Do tematu, po trzydziestu latach, powrócił Oliver Stone w dokumencie „JFK: Droga do prawdy”.
Dlaczego po trzydziestu latach? W 1991 roku Oliver Stone nakręcił genialny film „JFK”. Obraz, który zdobył osiem nominacji do Oscara, finalnie zgarniając dwie statuetki (za montaż i reżyserię). Nie nagrody były jednak najważniejszym triumfem reżysera. Film spowodował powrót do debaty o okolicznościach tego wydarzenia oraz co najważniejsze, rok po premierze Kongres uchwalił ustawę, na mocy której odtajniono pół miliona dokumentów dotyczących zamachu w Dallas.
Stone w dokumencie niejako daje pstryczka w nos krytykom, swojego nakręconego trzy dekady temu filmu. Wielu zarzucało mu szerzenie teorii spiskowych oraz rozmijanie się z prawdą. O ile można się zgodzić, że historia śledztwa przeprowadzonego przez prokuratora generalnego stanu Nowy Orlean Jima Garrisona zawiera sporo luk, uproszczeń i chybionych oskarżeń, to jednak porusza też wiele kwestii budzących głębokie zastanowienie.
Na tych skupia się Stone w swoim przekazie. Reżyser przepytuje historyków oraz badaczy zajmujących się tragedią w Dallas, podsuwając wraz z nimi odpowiedzi, niekoniecznie wygodne dla ówczesnego establishmentu. Przede wszystkim bardzo krytycznie ocenia działania komisji Warrena, która została powołana do zbadania wszystkich okoliczności zamachu. To ona np. dała wiarę teorii tzw. „magicznej kuli”, która miała niby zadać siedem ran Kennedy’emu oraz senatorowi Connally’emu. Po drugie, ukazuje wręcz mrożące krew w żyłach nieprawidłowości w trakcie sekcji zwłok byłej, najważniejszej osoby w państwie. Twórca dokumentu podsuwa również sugestie, że Lee Harvey Oswald tak naprawdę był mocno związany ze służbami wywiadowczymi i pomimo faktu, że brał udział w spisku, to został jednak wykorzystany jako kozioł ofiarny. Jednak głównie Stone odpowiada na pytania, kto według niego zabił prezydenta i dlaczego.
W dokumencie wykorzystano mnóstwo archiwalnych filmów oraz zdjęć, głównie film Abrahama Zaprudera przedstawiający zamach na Kennedy’ego. Mamy również możliwość zobaczyć wypowiedzi Oswalda po schwytaniu, zarzekającego się, iż jest kozłem ofiarnym, jak i moment samej jego śmierć z ręki Jacka Ruby’ego; wypowiedzi członków Komisji Warrena; zdjęcia z autopsji Kennedy’ego i wiele, wiele innych. Narracja przebiega bardzo płynnie, a w ukazaniu szerszego kontekstu historii pomagają narratorzy: Donald Sutherland i Whoopi Goldberg.
„JFK: Droga do prawdy”, to swoisty suplement do filmu z 1991 roku. Dowód, iż dla Olivera Stone’a zabójstwo Kennedy’ego jest tematem szczególnym. Musze przyznać, że dla mnie to również kwestia, którą interesuję się od lat. Może dlatego film „JFK” oceniam jako jeden z najważniejszych produkcji, które obejrzałem w swoim życiu. Możliwe też, że nigdy nie dowiemy się, kto tak naprawdę stał za zamachem. Większość akt powinna zostać odtajniona dopiero za szesnaście lat. Powinna, ale czy tak będzie? Oliver Stone w ogromnym stopniu przyczynił się do rozpoczęcia debaty na ten temat, obecnie chce ją kontynuować. Pytanie czy dla Amerykanów jest ta tematyka tak samo ważna i ciekawa jak trzydzieści lat temu?
Na pewno „JFK: Droga do prawdy” jest dokumentem bardzo sprawnie zrealizowanym i pozycją obowiązkową dla wszystkich fanów filmu „JFK” oraz samego reżysera. Czy jednak ukazuje prawdę, a wszystkie odpowiedzi, które podsuwa twórca są tymi prawidłowymi? Wiele wskazuje na to, że ówczesny prezydent faktycznie padł ofiarą spisku i to spisku zawiązanego na najwyższych szczeblach władzy.
A może jednak było inaczej?
Ocena: (w skali od 1 do 10) 8 kamer Zaprudera
🎥🎥🎥🎥🎥🎥🎥🎥